loading...
دبستان سلمان فارسی سجزی
babaalian بازدید : 22 چهارشنبه 27 آذر 1392 نظرات (0)

علوم چهارم ابتدايي  ( بخش سوم گیاهان، موجودات پر ارزش)

گياهان موجودات پر ارزشي هستند كه هم غذاي خودشان را مي سازند و هم منبع اصلي غذاي جانوران و انسان مي باشند. آدميان نخستين، ريشه، برگ، ميوه و دانه هاي خوراكي را جمع مي كردند و مي خورند. بعدها انسان فکر کردكه مي تواند گياهان مفيد را پرورش دهد.

 پس كار كشاوري يعني پرورش دادن گياهان مفيد.
شخم زدن : كشاورزان از هزاران سال پيش تاكنون زمين را براي كاشتن، شخم مي زنند. در ابتدا اين كار با دست انجام  مي شد. بعدها از گاو و اسب استفاده شد. امروزه تراكتور جاي جانوران را گرفته است.
آب دادن : به جهت وجود آب كم در ايران، كشاورزان براي صرفه جويي در مصرف آب، گياهاني را مي كارند كه با كمك آب باران و برف رشد كرده و محصول دهند و نياز به آبياري نداشته باشند. به اين گونه كشاورزي ديم كاري               مي گويند؛ مانند كشت گندم.
از بين بردن علف هاي هرز : به علف هاي اضافي كه در لابه لاي گياهان كاشته شده مي رويد، علف هاي هرز گفته مي شود. از بين بردن اين علف ها كار زيادي مي طلبد.
مبارزه با آفت ها : بعضي از حشرات كه گياه خوار هستند دسته جمعي به مزرعه ها حمله مي كنند و قسمتي از محصول را مي خورند. براي از بین بردن حشرات مزاحم يا آفت ها، مواد حشره كش ساخته شده است.به دليل اينكه این مواد سمي هستند، دانشمندان از جانوراني مانند عنكبوت يا سوسك بهره مي گيرند تا حشرات مزاحم را بخورند.                                                                                  محصولات گوناگون : بعضي از محصولات مانند گندم در بيشتر استان ها به عمل مي آيد. اما بعضي محصولات ديگر مانند خرما، برنج و انگور در بعضي مناطق رشد مي كنند. مثلاً برنج در جايي به دست مي آيد كه آب فراوان داشته باشد و خرما در آب و هواي گرم به دست مي آيد.
نوشيدني ها : بعضي از گياهان به صورت دم كرده و نوشيدني مصرف مي شوند. مانند چاي، و قهوه؛  و بعضي از محصولات ديگر را براي خوش طعم كردن غذا استفاده مي كنيم. مانند انواع ادويه ها كه بيشتر در كشورهاي گرم و مرطوب به دست مي آيد.
داروها : مردم از زمان هاي دور، بعضي گياهان را به دليل اثرات دارویي آنها مصرف مي كردند.مانند خاكشير يا دانه به. امروزه هم از گياهان دارويي استفاده هاي بسياري مي شود.
رنگ ها : گياهان در صنايع رنگرزي هم استفاده مي شوند. رنگرزي در استان هايي كه قاليبافي دارند رواج دارد كه براي رنگ كردن پارچه يا پشم به كار مي رود.
ساخت وسایل : از چوب براي تهيه ميز، تخته،  پنجره و ساير وسايل استفاده مي كنند.

 

پرسش هاي بخش 3
1- كار مبارزه با آفت ها، هميشه و در همه دوران زندگي آنها مؤثر است.     درست                   نادرست

2- بيشتر كشاورزان براي شخم زدن زمين هاي پهناور از تراكتور استفاده مي كنند.     درست                   نادرست

3-كار كشاورزي يعني پرورش دادن گياهان مفيد.        درست                   نادرست

4- پرندگان كوچك در خوردن حشرات مزاحم و آفت ها مؤثر هستند.        درست                   نادرست

 

سوالات تشريحي

1- وقتي مي خواهيم زمين را براي كاشتن آماده كنيم ابتدا چه عملي را انجام مي دهيم ؟  ابتدا زمين را شخم مي زنيم.

2-براي كاشت يك گياه بايد چه كاري انجام داد ؟  ابتدا بايد زمين را براي كشت آماده كرد و شخم زد. بعد دانه ها را پاشيد و سپس زمين را آبياري كرد. مرحله بعدي در آوردن گياهان هرز از داخل زمين است تا زماني كه گیاه به رشد كامل خود برسد.

3- اصلي ترين غذاي انسان را چه گياهاني تشكيل مي دهند ؟ گندم،  برنج،  سيب زميني

4- ياد گرفتن كشاورزي چه اثري در زندگي انسان داشت ؟ توانست محصول بيشتري توليد كند و براي زمستان خود غذا ذخيره كند. ديگر مجبور نبود تمام قسمت هاي گياه را بخورد. بلكه از هر گياهي قسمت هاي مفيد را مي خورد.

 

5-آيا استفاده زياد از تراكتور براي زمين هاي كشاورزي پهناور مضر است ؟

بله. چون تراكتور عميقاً جاي خاك را عوض مي كند و خاك هاي روی زمین كه مواد غذايي بيشتري دارند به زیر زمین انتقال پيدا مي كنند. استفاده زياد از تراكتور براي زمين مفيد نيست.

6- كدام محصول را حتماٌ بايد با كشت آبي زياد نمود ؟ برنج

7- چه محصولاتي در ناحيه كوهستاني بيشتر رشد مي كنند ؟ گردو،  بادام،  درختان ميوه

8- ادويه در چه نوع آب و هوايي به دست مي آيد ؟ آب و هوای گرم و مرطوب

9- چه گياهاني را مي شناسيد كه مصرف دارويي و رنگرزي دارند ؟

دارويي:  اوکاليپتوس،   گل ختمي،   گل بنفشه،    نعناع
رنگرزي: حنا،   گردو،   انار،   پوست پياز،   روناس

babaalian بازدید : 23 چهارشنبه 27 آذر 1392 نظرات (0)

علوم چهارم ابتدايي  ( بخش دوم -غذاسازان بزرگ)

گياهان مي توانند با استفاده از موادي كه از زمين و هوا مي گيرند، غذا بسازند. قسمتي از غذاهايي كه مي خوريد از گياه و قسمت ديگر از جانور به دست مي آيد، جانواران از گياهان تغذيه مي كنند و اگر گياه نباشد زندگي انسان ها و جانوران از بين مي رود.


                                                               آنچه براي غذاسازي لازم است        :                                                                                                                                                     سبزينه: ماده اي سبز رنگ است كه در برگ وجود دارد و گياهان با كمك اين ماده در برگ هاي خود غذا مي سازند.

دي اكسيد كربن: دي اكسيد كربن گازي است كه از سوختن مواد مختلف ايجاد مي شود و در هوا وجود دارد و از راه سوراخ هاي كوچكي كه در برگ است وارد گياه مي شود.

آب:
آب به وسيله ريشه از زمين گرفته مي شود. خاك با آب نمناك مي شود و ريشه گياه به وسيله تارهاي باريكي كه دارد آب را جذب مي كند و به برگ مي رساند.

خاك:
گياهان سبز مواد معدني را كه در خاك وجود دارد و در آب حل مي شوند به وسیله ی ريشه از خاک مي گيرند و همراه آب به برگ هاي خود مي رسانند. آهن يكي از مواد معدني است كه در خاك وجود دارد و موجب رشد گياه مي شود.

نور خورشيد:
نور خورشيد براي غذاسازي گياه لازم است. گياهان در تاريگي نمي توانند رشد كنند.
سفر آب از ريشه تا برگ : در ساقه و برگ، لوله هاي بسيار باريكي وجود دارد كه آب از راه آنها از ريشه به برگ                 مي رسد. به اين لوله ها آوند مي گويند. بعضي از آوندها غذايي را كه در برگ ساخته شده است، به داخل ميوه يا ريشه انتقال مي دهند تا در آنجا ذخيره شود.

 

 

 

 

پرسش هاي بخش 2

 

 


1-گياه چگونه آب را جذب مي كند؟                                                                                                                                                                           به وسيله برگ                        به وسيله ميوه                           به وسيله تارهاي ريشه                     به وسيله ساقه                                                                           2-  غذاسازي در كدام قسمت گياه انجام مي شود؟          ريشه                 ساقه                     برگ                   ميوه                      

3- غذاي اندوخته بوته گل سرخ در كدام قسمت گياه ديده مي شود؟  ريشه              ساقه             برگ              گل

4-در بين گياهان زير كداميك در عمل غذاسازي فعال تر هستند؟

گل مریم                       گندم                         خيار                         درخت گردو

5-آب چگونه به قسمت هاي مختلف گياه مي رسد؟

از راه آوند                     از راه تارهاي نازك ريشه                      از راه هوا                  از سوراخ هاي ريز برگ

 

سوالات تشريحي


1-كدام گروه از موجودات زنده مي توانند براي خود غذا بسازند؟   گياهان سبز

2-گياه در كدام قسمت خود غذا مي سازد؟   در برگ

3-رگه هايي كه در برگ گياه مي بينيد چيست؟   آوند

4-گياهان براي غذاسازي به چه چيزهايي نياز دارند؟   سبزينه-   كربن دي اكسيد-   آب-   خاك-   نور خورشيد

5-آيا نوع آب و خاك در رشد گياه اثر دارند؟                                                                                                                                        بله، در شمال ايران كه خاك حاصل خيزي دارد، گياهان بيشتري رشد مي كنند.

6-چند گياه نام ببريد كه در برگ خود غذا ذخيره مي كنند؟   كاهو و كلم

7-در كدام يك از اين گياهان كار غذاسازي شديدتر است؟ چرا؟

گوجه فرنگي، بوته گندم، بوته گل سرخ
بوته گوجه فرنگي.   چون در مدت كوتاهي محصول زيادي مي دهد و ميوه آن دارای مواد غذايي فراوان است.

8-آيا خود گياه از غذای ذخیره شده اش استفاده مي كند؟

خير، غذای ذخیره شده ی گياه، غذاي اضافي است كه به مصرف ساير موجودات زنده مي رسد.

 

babaalian بازدید : 28 چهارشنبه 27 آذر 1392 نظرات (0)

علوم چهارم ابتدايي  ( بخش اول - ساختمان بدن موجودات زنده  )

موجودات زنده با موجودات غير زنده متفاوتند. آجر، صندلي و كتاب جزء موجودات غير زنده و پروانه، درخت و گنجشك جزء موجودات زنده هستند.                                                                                                                                                         رشد، حركت و توليد مثل از مهم ترين تفاوت هاي موجودات زنده و غير زنده مي باشد.

سلول چيست؟

بدن ما و همه موجودات زنده از واحدهاي بسيار كوچكي به نام سلول ساخته شده است. سلول واحد ساختماني بدن است.

 ساختمان سلول: براي ديدن سلول به دليل كوچك بودن آن، بايد از وسيله اي به نام ميكروسكوپ استفاده كنيم. با ميكروسكوپ مي توان همه چيز را بيشتر از 1000 برابر بزرگ كرد.

هر سلول 3 بخش دارد:        1- پوسته                    2- سيتوپلاسم                       3- هسته

 پوسته مانند پوششي در اطراف سلول كشيده شده است. سيتوپلاسم، مايع غليظي است كه تمام سلول را پر مي كند. يك هسته كوچك نيز در داخل سيتوپلاسم است. شكل و اندازه سلول ها با هم متفاوت است.                                                               در ساختمان برگ سه نوع سلول مشاهده مي كنيم كه هر يك كار معيني انجام مي دهند. سلول ها از غذايي كه وارد آنها مي شود استفاده مي كنند و در صورت آسيب ديدن آنها تقسيم مي شوند و سلول جديدي را به وجود مي آورند و اين كار تا پايان عمر ادامه دارد.

 سلول ها كار هاي مختلفي انجام مي دهند. مثلاً سلول عصب (انتقال پيام) سلول استخوان (استحكام) سلول ماهيچه(حركت) و سلول روده (جذب) غذا را به عهده دارند.

شباهت هاي سلول ها:

 1- همه سلول ها سه بخش اصلي (پوسته،هسته، سيتوپلاسم) دارند.                                                                                                      2- همه سلول ها رشد مي كنند.                   3- همه سلول ها تقسيم مي شوند.

 در برگ دونوع سلول وجود دارد:

 1- روي برگ از سلول هاي نازك و پهن تشكيل شده است.                                                                                                                      2- در درون برگ سلول هاي مستطيلي شکلی كه سبزينه دارند وجود دارد.

پرسش هاي بخش 1

1- كداميك از موارد زير در بدن تمام موجودات زنده وجود دارد؟

استخوان                        ماهيچه                               پوست

2- رشد بدن انسان به سبب چيست؟

ورزش كردن                    استراحت كردن                           تقسيم سلول ها                         كش آمدن سلول ها

3- پوششي كه در اطراف سلول ها وجود دارد چه ناميده مي شود؟

استخوان                   پوسته                     سيتوپلاسم                         هسته

4- ساختمان بدن كدام موجود زير از تعداد سلول بيشتري تشكيل شده است؟

شتر                           پلنگ                           خروس                                مورچه

5- مايع غليظي كه سلول را فرا گرفته است چه نام دارد؟

پوسته                            سيتوپلاسم                               ماده سلولي                              هسته

6- هسته ي كداميك از سلول هاي زير نسبت به سلول هاي ديگر كوچك تر است؟

سلول استخوان                             سلول عصب                             سلول ماهيچه                        سلول روده

سوالات تشريحي

 1- مراحل رشد و تقسيم سلول را با کشیدن شکل نشان دهید.

 

 

2- چه تفاوت ها و چه شباهت هايي در بين سلول هاي مختلف بدن انسان ديده مي شود؟

همه سلو ل ها از نظر رشد، تقسيم سلول و احتياج به غذا شبيه هم هستند. ولي تفاوت آنها در شكل، اندازه و نوع كاري است كه انجام مي دهند.

3- چهار نمونه از سلول هاي بدن را نام ببريد و وظيفه هر يك را بنويسيد؟

سلول عصب (انتقال پيام) - سلول روده (جذب غذا) - سلول ماهيچه (حركت) - سلول شش (جذب اكسيژن)

4- سلول گياهي با سلول جانوري چه تفاوتي دارد؟

سلول گياهي دو پوسته دارد به همين دليل محكم تر از سلول هاي جانوري است.

5- سلول ها چگونه زياد مي شوند؟  با تقسيم سلولي

6- سلول از چه قسمت هايي تشكيل يافته است؟  پوسته،  سيتوپلاسم،   هسته

7- كدام عمل در مورد بيشتر سلول ها تا آخر عمر صورت مي گيرد؟   تقسيم شدن

babaalian بازدید : 9 چهارشنبه 27 آذر 1392 نظرات (0)

نام و نام خانوادگی :

شماره :

پایه ی:چهارم

به نام خدا

آموزش وپرورش ناحیه 4

دبستان مهر ولایت

تاریخ :    20/9/92

آزمون:علوم

مدت آزمون:50 دقیقه

تعدادصفحه:2

               دستورکار الف:جمله های ناقص زیر با کلمات مناسب کامل کن.

1

هنگامی که درستی  فرضیه ای به وسیله آزمایش های فراوان ثابت شود آن را............................. می گویند.

2

قسمت مایع مانند و غلیظی که تمام سلول را پر می کند .......................................... نام دارد.

3

سبزی رنگ برگ به دلیل وجود ماده ای به نام ......................................... است.

4

فراوان ترین جانوران روی زمین ............................................ هستند.

5

به موجودی که غذای خود را از بدن موجود زنده ی دیگر می گیرد ............................... می گویند.

6

      دستور کارب:صحیح یا غلط بودن جمله ها را با علامت ×  مشخص کن .

 

1-   رشد وتقسیم سلول تا آخر عمر ادامه دارد .

2-   گیاه برای غذا سازی به اکسیژن نیاز دارد .

3-   ستاره دریایی جزو گروه خارتنان است .

صحیح

غلط

   
 
 
 
 
 

 

 

 


4-   توانایی غذاسازی یکی از مهمترین تفاوت های سلول های گیاهی و جانوری است .

 

 

دستور کار ج : جواب صحیح را با علامت ×  مشخص کن .

7

غذا در کدام قسمت گیاه کاهو و اسفناج ذخیره می شود ؟

الف)برگ ¡                         ب)میوه    ¡                               ج)ریشه   ¡                             د)دانه¡

8

محل غذاسازی گیاه شمعدانی ....................است.

الف)میوه   ¡                      ب)برگ   ¡                                 ج)ساقه  ¡                               د)ریشه  ¡  

9

کدام یک از جانوران زیر می تواند با خوردن آفت ها کشاورزان را یاری دهد؟

الف)ملخ-زنبور عسل ¡            ب)مگس-پروانه  ¡            ج)عنکبوت سوسک ¡            د)عنکبوت -پروانه¡

10

کدام یک داروی گیاهی نیست؟

الف)خاکشیر  ¡              ب)گل گاوزبان ¡                           ج)بابونه  ¡                               د)روناس¡

11

بهترین زمان برای سم پاشی کدام مرحله از چرخه ی زند گی حشره است؟

الف)تخم    ¡             ب)نوزادی ¡                             ج)پیله ¡                                   د)حشره ی بالغ ¡

12

کدام یک از کرم های زیر یک دوره از زندگی خود را در بدن گاو می گذراند؟

اتف)کرم کدو  ¡              ب)کرمک   ¡                             ج)آسکاریس   ¡                      د)کرم خاکی  ¡       

 

                                                             ادامه ی سوالا ت در صفحه ی 2

13

درجدول زیر برای هر موردیک نوع گیاه بنو یس.

 

نوع مصرف

نوشیدنی

دارویی

رنگرزی

ادویه

نام گیاه

 

 

 

 

 

14

چرا کشاورزان علف های هرز را دوست ندارند؟

 

 

15

پدر سینا کشاورز است .او می خواهد در زمین خود گندم بکارد به او کمک کن وبنویس قبل از کاشت دانه چه کاری را باید انجام دهد.

دو دلیل برای پاسخ خود بنویس.

 

16

گیاه گوجه فرنگی برای غذاسازی به چه چیزهایی نیاز دارد؟

 

17

نمودار زیر را به درستی کامل کن.                                   بی مهرگان

 

 

کرم ها

ali بازدید : 26 سه شنبه 26 آذر 1392 نظرات (0)

معما های زیر را بخونید ورویشان فکر کنید هفته ی بعد جواب را درج می کنیم با دقت بخوانید

 

نه دست دارد، نه پا دارد، از همه جا خبر دارد!

 

 

آن کدام شب تاريک است که در ميان روز ديده ميشود؟
 
 

 

 

عجايب صنعتي ديدم در اين دشت، درخت پرگلي بي سايه ميگشت؟

 

 

 

آن چيست كه توكاف هست تو گاف نيست، تو لام هست تو ميم نيست، تو غين هست تو عين نيست؟

 

 

آن چيست كه مرده ها و زنده ها با هم انجام مي دهند؟

 

 

 

ali بازدید : 25 سه شنبه 26 آذر 1392 نظرات (0)

سرود مادر


در بوسه هاي مادر
خورشيد نور باران
آغاز روز تازه
لبخند بامدادان

در خنده هاي مادر
عطر خوش گلستان
زيبايي طبيعت
شادابي بهاران.

مادر تو روح و جاني
مادر تو جاوداني
با من تو مهرباني
با من تو همزباني

مادر تو بهتريني
مادر تو نازنيني
مادر تو دلنشيني
بر حلقه ام نگيني.

مادر هميشه بيدار
مادر هميشه در كار
باشد براي فرزند
مادر هميشه غم خوار
مادر هميشه خوش قلب
مادر هميشه دل سوز
مادر هميشه روشن
خورشيد عالم افروز.

در چشم هاي مادر
آبي آسماني
روًياي سبز نوروز
معناي زندگاني

در اشك هاي مادر
پاكي آب باران
رنگين كمان روشن
آواي چشمه ساران.

مادر زعشق سرشار
روح نثار و ايثار
در راه كودكانش
مادر بود فداكار

مادر چراغ خانه
گرماي آشيانه
مهرش درون قلبم
ماناست جاودانه.

مادر هميشه بيدار
مادر هميشه در كار
باشد براي فرزند
مادر هميشه غم خوار
مادر هميشه خوش قلب
مادر هميشه دل سوز
مادر هميشه روشن
خورشيد عالم افروز.

در نغمه هاي مادر
لالايي محبت
شعر بلند پيوند
آواي انس و الفت

در پند هاي مادر
شيريني سعادت
آسايش دو گيتي
شادي بينهايت.

مادر تو صبح پاكي
برتر ز آب و خاكي
در مشرق محبت
خورشيد تابناكي

تو مايهً غروري
سرچشمهً سروري
سرشار شعر و شوري
بخشندهً شعوري.

مادر هميشه بيدار
مادر هميشه در كار
باشد براي فرزند
مادر هميشه غم خوار
مادر هميشه خوش قلب
مادر هميشه دل سوز
مادر هميشه روشن
خورشيد عالم افروز.

مادر دلش رحيم است
قلبش مرا حريم است
روحش پناهگاهم
در لحظه هاي بيم است

قلبش طپد برايم
خود را كند فدايم
پر ميشوم ز شادي
چون ميكند صدايم.

بخشندهً جوانيست
معناي زندگانيست
لبخندش آسمانيست
شادي جاودانيست

آرامش نسيم است
بخشنده و كريم است
در بوستان هستي
چون گل پر از شميم است.

مادر هميشه بيدار
مادر هميشه در كار
باشد براي فرزند
مادر هميشه غم خوار
مادر هميشه خوش قلب
مادر هميشه دل سوز
مادر هميشه روشن
خورشيد عالم افروز.

 

 

 

 

ali بازدید : 33 سه شنبه 26 آذر 1392 نظرات (0)

 

 

 

 

 

 

معلم

حرف هایت را شنیدم در کلاس مهربانی
گفتی از آهنگ شادی

از خرد . از زندگانی
ای معلم. ای مدرس

 ای ژیامت جاودانی
گاه سبزی گاه آبی

 مثل جنگل مثل دریا
دست خطت خوب و زیبا
در میان دفتر ما ...
شانزده . نوزده . بیست . امضا
یادگاری در دل ما
 

 

 

 

 

ali بازدید : 24 سه شنبه 26 آذر 1392 نظرات (0)

 



خر دانا

 

يک روز يک مرد روستايي يک کوله بار روي خرش گذاشت و خودش هم سوار شد تا به شهر برود.
خر پير و ناتوان بود و راه دور و ناهموار بود و در صحرا پاي خر به سوراخي رفت و به زمين غلطيد. بعد از اينکه روستايي به زور خر را از زمين بلند کرد معلوم شد پاي خر شکسته و ديگر نمي تواند راه برود.
روستايي کوله بار را به دوش گرفت و خر پا شکسته را در بيابان ول کرد و رفت.
خر بدبخت در صحرا مانده بود و با خود فکر مي کرد که «يک عمر براي اين
بي انصاف ها بار کشيدم و حالا که پير و دردمند شده ام مرا به گرگ بيابان
مي سپارند و مي روند.» خر با حسرت به هر طرف نگاه مي کرد و يک وقت ديد که راستي راستي از دور يک گرگ را مي بيند.
گرگ درنده همينکه خر را در صحرا افتاده ديد خوشحال شد و فريادي از شادي کشيد و شروع کرد به پيش آمدن تا خر را از هم بدرد و بخورد.
خر فکر کرد«اگر مي توانستم راه بروم، دست و پايي مي کردم و کوششي به کار
مي بردم و شايد زورم به گرگ مي رسيد ولي حالا هم نبايد نااميد باشم و تسليم گرگ شوم. پاي شکسته مهم نيست. تا وقتي مغز کار مي کند براي هر گرفتاري چاره اي پيدا مي شود.» نقشه اي را کشيد، به زحمت از جاي خود برخاست و ايستاد اما
نمي توانست قدم از قدم بردارد. همينکه گرگ به او نزديک شد خر گفت:«اي سالار درندگان، سلام.»
گرگ از رفتار خر تعجب کرد و گفت:«سلام، چرا اينجا خوابيده بودي؟» خر گفت: «نخوابيده بودم بلکه افتاده بودم، بيمارم و دردمندم و حالا هم نمي توانم از جايم تکان بخورم. اين را مي گويم که بداني هيچ کاري از دستم بر نمي آيد، نه فرار، نه دعوا، و درست و حسابي در اختيار تو هستم ولي پيش از مرگم يک خواهش از تو دارم.»
گرگ پرسيد:«خواهش؟ چه خواهشي؟»
خر گفت:«ببين اي گرگ عزيز، درست است که من خرم ولي خر هم تا جان دارد جانش شيرين است، همانطور که جان آدم براي خودش شيرين است البته مرگ من خيلي نزديک است و گوشت من هم قسمت تو است، مي بيني که در اين بيابان ديگر هيچ کس نيست. من هم راضي ام، نوش جانت و حلالت باشد. ولي خواهشم اين است که کمي لطف و مرحمت داشته باشي و تا وقتي هوش و حواس من بجا هست و بيحال نشده ام در خوردن من عجله نکني و بيخود و بي جهت گناه کشتن مرا به گردن نگيري، چرا که اکنون دست و پاي من دارد مي لرزد و زورکي خودم را
نگاهداشته ام و تا چند لحظه ديگر خودم از دنيا مي روم. در عوض من هم يک خوبي به تو مي کنم و چيزي را که نمي داني و خبر نداري به تو مي دهم که با آن بتواني صد تا خر ديگر هم بخري.»
گرگ گفت:«خواهشت را قبول مي کنم ولي آن چيزي که مي گويي کجاست؟ خر را با پول مي خرند نه با حرف.»
خر گفت:«صحيح است من هم طلاي خالص به تو مي دهم. خوب گوش کن، صاحب من يک شخص ثروتمند است و آنقدر طلا و نقره دارد که نپرس، و چون من در نظرش خيلي عزيز بودم براي من بهترين زندگي را درست کرده بود. آخور مرا با سنگ مرمر ساخته بود، طويله ام را با آجر کاشي فرش مي کرد، تو بره ام را با ابريشم مي بافت و پالان مرا از مخمل و حرير مي دوخت و بجاي کاه و جو هميشه نقل و نبات به من مي داد. گوشت من هم خيلي شيرين است حالا مي خوري و
مي بيني. آنوقت چون خيلي خاطرم عزيز بود هميشه نعل هاي دست و پاي مرا هم از طلاي خالص مي ساخت و من امروز تنها و بي اجازه به گردش آمده بودم که حالم به هم خورد. حالا که گذشت ولي من خيلي خر ناز پرورده اي هستم و نعلهاي دست و پاي من از طلا است و تو که گرگ خوبي هستي مي تواني اين نعلها را از دست و پايم بکني و با آن صدتا خر بخري. بيا نگاه کن ببين چه نعلهاي پر قيمتي دارم!»
همانطور که ديگران به طمع مال و منال گرفتار مي شوند گرگ هم به طمع افتاد و رفت تا نعل خر را تماشا کند. اما همينکه به پاهاي خر نزديک شد خر وقت را غنيمت شمرد و با همه زوري که داشت لگد محکمي به پوزه گرگ زد و دندانهايش را در دهانش ريخت و دستش را شکست.
گرگ از ترس و از درد فرياد کشيد و گفت:«عجب خري هستي!»
خر گفت:«عجب که ندارد، ولي مي بيني که هر ديوانه اي در کار خودش هوشيار است. تا تو باشي و ديگر هوس گوشت خر نکني!»
گرگ شکست خورده ناله کنان و لنگان لنگان از آنجا فرار کرد. در راه روباهي به او برخورد و با ديدن دست شل و پوزه خونين گرگ از او پرسيد:«اي سرور عزيز، اين چه حال است و دست و صورتت چه شده، شکارچي تيرانداز کجا بود؟»
گرگ گفت:«شکارچي تيرانداز نبود، من اين بلا را خودم بر سر خودم آوردم.»
روباه گفت:«خودت؟ چطور؟ مگر چه کار کردي؟»
گرگ گفت:«هيچي، آمدم شغلم را تغيير بدهم و اينطور شد، کار من سلاخي و قصابي بود، زرگري و آهنگري بلد نبودم ولي امروز رفتم نعلبندي کنم!»

ali بازدید : 60 یکشنبه 24 آذر 1392 نظرات (0)

ندگی نامه ابونصر فارابی

افزایش امتیاز این مطلب
کاهش امتیاز این مطلب
امتیاز : 215ابو نصر فارابی در سال 250 در وسیج نزدیک فاراب ترکستان به دنیا آمده و پدرش نیز از نیروهای لشکری به شمار میامده وی در جوانی ذوق تحقیق و فراگیری فلسفه داشته و در طلب استاد و راهنما از این دارالعلم به آن دارالعم رهسپار بوده و کاری حز مطالعه و مقصدی جز علم نداشته .

گویند که فارابی در حدود چهل سالگی به بغداد رهسپار شده و در این زمان از علم صرف و نحو وفقه و حدیث بهره ها داشته ولی در منطق و فلسفه مطالعات چنانی نداشته است . هنگامی که به بغداد رسید از زبان عربی چیز زیادی نمیدانست پس نزد ابن السراج به خواندن علم نحو پرداخت و در مقابل به او منطق آموخت

. فارابی مردی زاهد بود و در کسوت درویشان زندگی میکرد و جز به تحقیق و تالیف به چیز دیگری رغبت و علاقه ای نداشت وی  ده سال آخر عمر خویش را در حلب و دمشق سپری کرد و در سال  329 دفات یافت وی را باعزت و احترام در دمشق دفن کردند .

کار بزرگی را که کندی آغاز کرده بود فارابی با متانت و قدوت ادامه داد او زبان عربی را با فلسفه آشنا کرد . فلسفه ای که از یونانی به زبان ای عربی و سریانی نقل شده بود با این زبان ها انس نداشتاگر فارابی جز اینکه به زبان عربی  فلسفه  آموخته کاری نکرده بود قام معلمی او در عالم اسلام محروز بود  .

مقام فارابی در تاریخ فلسفه

فارابی در صدر دورانی از تاریخ و فرهنگ اسلامی قرار دارد که از جهاتی میتوان آن را دوره  تجدید حیات علم و فلسفه خواند و بی مناسبت نیست که او را معلم ثانی خوانده اند . او در حقیقت مجدد فلسفه و موسس فلسفه اسلامی است  فلسفه ای که در عالم اسلام گسترش  پیدا کرد و تاریخ ان از زمان فارابی تا کنون ادامه دارد.

موضوع فلسفه از نظر فارابی  « وجود من حیث هو وجود » یا مطلق وجود است . ارسطو گفته بود که موضوع فلسفه اولی مطلق وجود است و فارابی توجه خاصی به ارسطو و آثار وی داشته است فلسفه مجموعه نظر ها و آرای موفق و مخالف نیست همچنین از شاگردان ارسطو آموخته بود که فلسفه تشبه بالاله است یعنی آگاهی به نظام موجودات و ترتیب قوا و چگونگی حدود افعال .

در نظر فارابی فیلسوف ریس مدینه است و چنان که خداوند  عالم را اداره میکند فیلسوف هم امور مدینه را نظم میبخشد  از این بیان استنباط میشود که فارابی به فلسفه سیاسی توجه بیشتری داشته است .فارابی هرگز نمیخواسته سیاست را با فلسفه توجیه کند او سیاست را از فلسفه به نحو منطقی نیز استنتاج نکرده است و فلسفه صورت قوام مدینه است و با آن در آن نیست  میان اجزا مدینه و اهل آن نسبت مدینه با عالم طبیعت و یا مبدا عوالم بیان میشود. علاوه بر این فلسفه عین آرای اهل مدینه فاضله است که در وجود رئیس مدینه تحقق پیدا کرده است

 

فلسفه فارابی :

 فارابی شاگرد افلاطون و ارسطو بوده وبا فلسفه یونانی انس پیدا کرده است اما خود اهل آزمون و تعقل بوده و به آموختن صرف و الفاظ و عبارات استادان یونانی اکتفا نکرده است . او در فلسفه و با فلسفه  ، عالمی را درک کرده است که گرچه شباهت هایی با عالم افلاطون و ارسطو دارد ولی نباید با هم اشتباه گرفت

 فارابی فلسفه را از یونانیان آموخت ، یعنی فلسفه از خارج به عالم اسلام آمد . اما در تفکر فارابی چنان هیئتی پیدا کرد که با عالم اسلام بیگانه نبود. درست است که او آرای فارابی  ، ارسطو و افلاطون را در منطق و طبیعیات و اخلاق و مابعد الطبیعه  آموخت اما آنها را چنان در یک نظام فلسفی  به صورت سازگار و مناسب تالیف کرد که او را فیلسوف التقاطی نمیتوان دانست

اساس فکر فارابی این بود که فلسف حقیقی یکی بیش نیست و استادان بزرگ فلسفه نمیتوانند با هم اختلاف داشته باشند زیرا مقصد آنها واحد است و در طلب حقیقت واحدند .

 

منطق فارابی :

فارابی اهتمام خاصی به مباحث منطق داشته و آثار مهمی در این باب نوشته و کوشیده که مقام و اهمیت منطق را در زمانی که کسانی منکر آن بودند معین کند و نشان دهد که اهل علم چه نیازی به منطق دارند و نشاند دهد ه فوایدی از آن میتوانند ببرند. فارابی منطق را صناعتی می داندکه با آن عقل قوام پیدا میکند و در مواردی که  دچار خلط و اشتباه می شویم ما را به راه راست هدایت میکند

فارابی معقولات را به دو دسته « بدیهی »  و « نظری » تقسیم میکند  مرم در بدیهیات به اشتباه دچار نمیشوند . چنان که همه تصدیق میکنند که کل از جزء بزرگتر است . اما معقولات دیگر را باید با کمک فکر و قیاس درک کرد و در این امور است که به منطق نیاز پیدا میشود فارابی علم منطق را با علم نحو  قیاس میکند و می گوید منطق با معقولات همان نسبتی را دارد که نحو با الفاظ دارد . همچنین فارابی منطق را قابل قیاس با علم عروض می داند . این قیاس ها از آن جهت اهمیت دارد که منطق به عنوان صورت معانی از زبان جدا میشود و در حکم صورت کلی عقل نوع بشر قرار میگیرد . ارسطو و افلاطون نیر با همین رویه به منطق نگاه میکردند

 

ما بعد الطبیعه فارابی :

حاصل سعی فارابی  در توحید و توفیق فلسفه ، نظام و صورتی از آن است که با دین نیز بیگانگی و تعارض آشکار ندارد و چنان فراهم شده است که  فیلسوف میتواند آن را باطن دین تلقی کند . علم الهی که ارسطو آن را تاج فلسفه اولی می دانست به همان صورت که در کتاب  مابعدالطبیعه ارسطو امده بود باقی نماند

فارابی گفت علم الهی سه بخش است :

بخش اول در ذات موجود من حیث هو موجود است و این عوارضاموری است که بی واسطه عارض موجود میشود . مراد از مطلق موجود هم این است که موجود به هیچ قیدی اعم از الهی ، ریاضی و طبیعی مقید نباشد

بخش دوم شامل بحث از میادی علوم جزئی مانند منطق و ریاضیات است

در بخش سوم از موجوداتای بحث میشود که جسم نیستند و در اجسام هم نیستنددر این بخش در آغاز سوال میشود موجود غیر جسمانی وجود دارد و اگر وجود دارد این موجود واحد است یا کثیر متناهی است یا نا متناهی ؟

و اگر موجودات غیر جسمانی کثیرند همه در یک مرتبه اند یا بعضی قویتر و بعضی ضعیف تر؟

فارابی موجودات ار کثیر میداند و معتقد است این کثرات متناهی اند و در پاسخ سوال سوم قائل به مراتب است . به نظر او موجودات از ناقص ترین  مرتبه به سوی کمال در حرکتند و هیچ چیز در مرتبه کمال به او نمیرسد وبه همین جهت ضد ونظیر هم ندارند.

فارابی شاید در تاریخ فلسفه اولین کسی بود که وجود را به « واجب » و « ممکن » تقسیم کرد و گفت که وجود بیرون از این دو قسم نیست واجب الوجود هم به واجب الوجود بالذات و واجب الوجود بالغیر تقسیم می شود و البته واجب الوجودبالغیر در حد ذات خود ممکن است و وجوب ان از خارج میاید . ممکن الوجود برای آنکه موجود شود به علت نیاز دارد و چون سلسله علت تا بی نهایت نمیرود باید این علل به وجودی منتهی شود که واجب است یعنی به ذات خود موجود است و او موجود اول است و همه موجودات از او وجود می یابند. گفتیم که این موجود واجب الوجود بالذات است و ماهیت هم ندارد یا ماهیتش عین وجود است و ما در فرض و وهم  ، هم نمیتوانیم آن را ناموجود بنگاریم زیرا از فرض تناقص و محال لازم می آید .

 

 

آثار فارابی :

شرح فارابی بر کتابهای ارسطو و همچنین تعلیقه او بر کتاب ارغنون باقی نمانده است اما آثار منطقی متین و دقیق او زمینه تدوین و تالیف کتابهای مهمی مانند منطق شفا و اساس الاقتباس را فراهم آورده است

 

اثار مهم فارابی که تاکنون به چاپ رسیده اند :

التوطة فی علم المنطق    -

 المدخل  الی المنطق  -

شرح کتاب ایساغوجی فرفوریوس  -

شرح کتاب مقولات  -

تعلیقات ائالوطیقا الاولای ارسطو  -

کلام له فی الشعر و القوافی  -

الالفاظ المستعملة فی المنطق  -

عیون المسائل فی المنطق  -

فصول یحتاج الیها فی صناعة المنطق  -

 

 

فارابی مقالات و رسالاتی در مسائل الهی و طبیعی و ریاضی نوشته از جمله آنها در مابعد الطبیعه :

 

رساله اغراض ما بعد الطبیعه

کتاب فی الواحد و الوحده

فصول فلسفیه منتزعة من کتب الفلاسفه

الفلسفة و سبب ظهورها

فی لاخلا

النکت فی ما یصح و ما لا یصح من احکام النجوم

 

دیگر آثار فارابی :

جواب مسائل سئل عنها

عیون المسائل

الرد علی جالینوس

الرد علی یحیی النحوی

الرد علی محمد زکریا رازی فی العلم الالهی

الرد علی ابن الراوندی

احصاء العلوم

فلسفه افلاطون

فلسفه ارسطو

کتاب الحرف

 

 

اثار اخلاقی و سیاسی :

 

اراء اهل المدینه الفاضله

فصول المدنی

التنبیه علی سبیل السعاده

تخلیص النوامیس

فی الملة الفاضله

فی التحصیل السعاده

سیاسة المدینه

مقالة فی السیاسة

تعداد صفحات : 12

اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آرشیو
    آمار سایت
  • کل مطالب : 61
  • کل نظرات : 22
  • افراد آنلاین : 1
  • تعداد اعضا : 13
  • آی پی امروز : 16
  • آی پی دیروز : 5
  • بازدید امروز : 44
  • باردید دیروز : 6
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 1
  • بازدید هفته : 107
  • بازدید ماه : 224
  • بازدید سال : 612
  • بازدید کلی : 12,095